Duurzaamheid en verantwoord ondernemen staat bij veel van ons steeds hoger op de agenda. Niet alleen verduurzamen we onze woning en scheiden we ons afval, ook vinden we het steeds belangrijker dat onze bank of verzekeraar ons geld in duurzame en verantwoorde bedrijven investeert, en met de keuze voor een bepaalde bank hebben we daar invloed op.
Wat is de Eerlijke Geldwijzer?
Omdat er ontzettend veel keuze is uit banken, verzekeraars en pensioenfondsen, zien we door de bomen het bos niet meer. Wat is het beleid van bijvoorbeeld de ING op gebied van arbeidsrechten als de ING krediet verleent aan een bedrijf, of belegt in een bedrijf? En hoe scoort de ING vervolgens op dit beleid in de praktijk? In de Eerlijke Bankwijzer (onderdeel van de Eerlijke Geldwijzer) zie je het allemaal in één handig overzicht.
De vergelijking vindt plaats op basis van twee scores: de beleidsscore (een score die bepaalt wordt door een toetsing van het beleid) en de praktijkscore (een score die bepaalt wordt aan de hand van onderzoek naar de daadwerkelijke uitvoering van het beleid).
De Eerlijke Geldwijzer is een website waar je, verdeeld over verschillende ‘wijzers’, de grootste Nederlandse banken, verzekeraars, en pensioenfondsen met elkaar kunt vergelijken op basis van een aantal belangrijke duurzaamheidsthema’s.
Eerlijke Bankwijzer
Zoals de naam al doet vermoeden vergelijk je in de Eerlijke Bankwijzer banken met elkaar. Om precies te zijn: “de acht belangrijkste aanbieders van particuliere spaar- en betaalrekeningen”. Je kunt in één overzicht alle banken met elkaar vergelijken. Als je twijfelt tussen twee banken, kun je die ook in detail met elkaar vergelijken.
Bekijk ook de video over de Eerlijke Bankwijzer:
Thema’s
Voor verschillende duurzaamheidsthema’s zijn zowel het beleid van een bank als de uitvoering de praktijk onderzocht. Elk thema krijgt zo een score, en op basis hiervan doe je de vergelijking.
Arbeidsrechten
Er wordt gekeken of de werknemers van de banken (en de bedrijven waarin de bank investeert) veilig kunnen werken en een eerlijk loon krijgen. Ook wordt er gekeken of werknemers niet worden gediscrimineerd, en hun rechten zoals recht op organisatie en collectieve onderhandelingen worden gerespecteerd.
Belastingen
Belastinginkomsten zijn voor elke democratische samenleving van groot belang omdat publieke voorzieningen zoals onderwijs, zorg, infrastructuur en sociale zekerheid daarmee betaald worden. Een goede bank betaalt daarom belasting en houdt zich niet bezig belastingontduiking en -ontwijking.
Corruptie
De economie, democratie en politieke gesteldheid van een land kunnen last hebben van corruptie; belastinginkomsten komen niet bij de overheid terecht of komen in de verkeerde handen. Er wordt bij dit thema gekeken of de betreffende bank niet meewerkt aan corruptie.
Klimaatverandering
Klimaatverandering vormt een bedreiging voor de samenleving en de natuur. Banken kunnen er bijvoorbeeld voor kiezen om minder te investeren in fossiele brandstoffen, maar in plaats daarvan in hernieuwbare energie. Zo draagt de bank er aan bij dat ook toekomstige generaties een toekomst hebben op de aarde.
Mensenrechten
De mensenrechten van vele miljoenen mensen worden dagelijks geschonden. Hoewel banken daar zelf meestal niet direct aan bijdragen, hebben zij hier indirect wel degelijk invloed op, door bijvoorbeeld niet te investeren in bedrijven en overheden die de mensenrechten schenden.
Wapens
Mensen worden beperkt in hun ontwikkeling en veiligheid als wapens in de verkeerde handen vallen. De bank moet kijken of zij niet investeren in bedrijven die omstreden wapens maken of wapens verkopen aan bijvoorbeeld dictators. Er zijn banken die helemaal niet in de wapenindustrie investeren, zoals Bunq en de banken van de Volksbank (ASN, RegioBank, SNS).
Woningbouw en vastgoed
Internationale mensenrechtennormen stellen dat iedereen recht heeft op goede huisvesting; dit betekent onder meer dat woningen betaalbaar moeten zijn en van degelijke kwaliteit.
Banken kunnen ervoor kiezen om alleen te investeren in bedrijven die woningen bouwen met minimaal energielabel A, en bedrijven die alleen grondstoffen (zoals hout) met een keurmerk gebruiken.
Andere thema’s
Naast de bovengenoemde duurzaamheidsthema’s wordt in de Eerlijke Bankwijzer ook aandacht besteed aan de volgende thema’s:
- Dierenwelzijn
- Gendergelijkheid
- Gezondheid
- Natuur
- Maakindustrie
- Mijnbouw
- Olie en gas
- Transparantie
Eerlijke Verzekeringswijzer en Eerlijke Pensioenwijzer
Naast de Eerlijke Bankwijzer, kun je op de Eerlijke Geldwijzer ook verzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen vergelijken. De vergelijking vindt ook in dit geval plaats op basis van duurzaamheidsthema’s. De thema’s verschillen per wijzer, maar vertonen ook veel overeenkomsten.
In het geval van de Eerlijke Verzekeringswijzer kun je de negen grote verzekeringsgroepen met elkaar vergelijken op hun beleggingsbeleid. Hieronder vallen onder meer: Achmea, Aegon, Allianz, Nationale Nederlanden, en Menzis.
De Eerlijke Pensioenwijzer vergelijkt de tien grote Nederlandse pensioenfondsen. Hierbij kun je denken aan ABP, Pensioenfonds Zorg en Welzijn, Pensioenfonds Vervoer, en Pensioenfonds Horeca & Catering.
Hoe duurzaam en verantwoord bankier jij?
Zou je van bank wisselen of je keuze voor een bepaalde bank laten beïnvloeden door de scores in de Eerlijke Bankwijzer? Of ben je zelf belegger en probeer je zoveel mogelijk te doen met ESG-beleggen? Laat een reactie achter of stuur een berichtje.
De wereld van ESG-beleggen is vaag. Ik heb me er in proberen te verdiepen, maar goede vergelijkbare criteria en controleerbaarheid zijn er vrijwel niet, zoals je kan lezen op https://moneymeister.nl/beleggen/esg-beleggen . Je moet er echt onderzoek naar doen wil je er wijs uit worden. Dat heeft mij enorm teleurgesteld. Je kan je toch niet slechts baseren op mooie woorden in een jaarverslag?
De eerlijke bankwijzer heb ik iets meer vertrouwen in, omdat het aantal onderzochte bedrijven veel lager is. Maar of er nou heel veel mensen dit bovenaan de prioriteitenlijst zetten? Mijn ervaring is van niet. Ze gaan toch voor lage kosten, een goede app en een goede dienstverlening.